Do pierwszej edycji nagrody Przewroty, przyznawanej przez Centrum Nauki Kopernik, napłynęło aż 366 zgłoszeń z całej Polski! Do finału trafił projekt Badanie właściwości fizyko-chemicznych ziemi piotrkowskiej realizowany przez Uczniowskie Koło Naukowe „Purpurowe Dymy” z Piotrkowa Trybunalskiego. Laureatów poznamy podczas uroczystej gali 24 maja 2024 roku.
Przewroty to nagroda przyznawana nowatorskim inicjatywom edukacyjnym, realizowanym w całym kraju. Współczesna edukacja jest całym ekosystemem, obejmującym szerokie i różnorodne spektrum środowisk edukacyjnych. Jego częścią jest system oświatowy, wraz z formalną metodologią
i narzędziami, a także cała gama działań nieformalnych.
– Wiemy, że w różnych zakątkach kraju realizowane są różnorodne działania edukacyjne. Chcemy je poznać i docenić, by stały się inspiracją dla innych. Liczymy też na to, że nagroda Przewroty skłoni środowisko, które pragnie rozwoju nowoczesnych metod i form uczenia się, do podjęcia dyskusji o kształcie edukacji, do szukania odpowiedzi na pytanie, jakiego przewrotu potrzebuje dziś edukacja, by najlepiej odpowiadać na wyzwania przyszłości – mówi Robert Firmhofer, dyrektor naczelny Centrum Nauki Kopernik, przewodniczący kapituły honorowej nagrody.
– Potrzebujemy radykalnej zmiany myślenia o tym, czym jest wiedza i jak przebiega owocne uczenie się oraz przykładów działań stanowiących inspirację dla tej zmiany i redukujących lęk przed nią, jaki mogą odczuwać ludzie, którzy czują potrzebę zmiany, ale boją się jej skutków. To pokazuje znaczenie inicjatywy Centrum Nauki Kopernik jaką jest nagroda Przewroty – podkreśla prof. Dorota Klus-Stańska, członkini kapituły.
Nazwa nagrody nawiązuje do odkrycia przez Mikołaja Kopernika heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, co doprowadziło nie tylko do przewrotu w astronomii, ale też zapoczątkowało zmianę sposobu myślenia o świecie i miejscu, w jakim znajduje się człowiek. Nieco ponad 100 lat temu John Dewey postulował przewrót kopernikański w edukacji. Porównywał dziecko do Słońca, wokół którego powinny krążyć poczynania wychowawcze. Do nagrody Przewroty można było zgłaszać inicjatywy tworzone z myślą o dzieciach i o dorosłych, prowadzone w szkole i w domu, w świecie wirtualnymi rzeczywistym, w społeczności lokalnej lub w całej Polsce.
Spośród 366 kandydatów kapituła wewnętrzna nagrody wyłoniła 10 finalistów – twórców
5 projektów lokalnych i 5 projektów ogólnopolskich. Spektrum tematów było niesłychanie szerokie, a zgłoszenia napłynęły zarówno z wielkich miast, jak i z małych miasteczek i wsi. Wśród nich były zarówno projekty realizowane indywidualnie, jak i inicjatywy przygotowane przez całe zespoły i duże instytucje.
Projekty lokalne
1. Badanie właściwości fizyko-chemicznych ziemi piotrkowskiej (Uczniowskie Koło Naukowe „Purpurowe Dymy”). Piotrków Trybunalski. Projekt zorganizowany przez uczniów w ramach zajęć szkolnych. Przedmiotem badawczym jest najbliższe otoczenie – rzeka, gleba, natura.
2. Laboratoria Miejskie (Fundacja Na miejscu). Warszawa. Cykl działań związanych z tematyką współczesnych miast (m.in. z klimatem, mobilnością czy jakością powietrza), który angażuje dzieci do zmian postaw dorosłych.
3. Oświatowe Centrum Nauki i Techniki. Wodzisław. Multidyscyplinarne pracownie naukowe i artystyczne dla dzieci i młodzieży, z których korzystają lokalne szkoły.
4. SzkoUA – Warszawska Szkoła Ukraińska (Klub Inteligencji Katolickiej, Fundacja „Ukraiński Dom”). Warszawa. Placówka, która wspiera uczniów z Ukrainy w nauce szkolnej z myślą o jakości edukacji, integracji i przyszłości dzieci uchodźczych.
5. 3LAB Pracownia Innowacji – III Liceum Ogólnokształcące. Gdynia. Platforma społecznościowa w realnym świecie. Wspólnota dzieląca się wiedzą oraz pomagająca młodzieży szkolnej w twórczej realizacji własnych pomysłów badawczych, edukacyjnych i społecznych.
Projekty ogólnopolskie
1. Akademia Fact-checkingu (Stowarzyszenie Demagog). Warszawa
2. Dom Spokojnej Młodości. Warszawa
3. Dopamina (Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę). Warszawa
4. Instytut Dobrej Śmierci. Warszawa
5. Leśna Banda. Brodnica.
Więcej informacji o finalistach: https://www.kopernik.org.pl/nagroda-przewroty
Laureaci nagrody Przewroty zostaną ogłoszeni podczas uroczystej gali w Centrum Nauki Kopernik. Kapituła honorowa nagrody wybierze 1 projekt ogólnopolski i 1 lokalny.
W skład kapituły honorowej wchodzą:
- Robert Firmhofer – założyciel i dyrektor naczelny Centrum Nauki Kopernik.
- Agnieszka Graclik – zoolożka, edukatorka, popularyzatorka nauki (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu).
- Sławomir Kasprzak – dyrektor Zespołu Szkół Licealnych i Technicznych nr 1 w Warszawie (w tym najlepszego technikum w kraju wedle rankingu „Perspektywy” 2019-2021 i 2023).
- Prof. zw. dr hab. Dorota Klus-Stańska – kierownik Zakładu Badań nad Dzieciństwem i Szkołą na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego.
- Jacek Łęgiewicz – dyrektor ds. korporacyjnych w Samsung Polska (partner strategiczny CNK).
- Joanna Rajkowska – artystka znana przede wszystkim z instalacji tworzonych w przestrzeni publicznej.
- Michał Senk – dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II.
- dr Jędrzej Witkowski – prezes zarządu Centrum Edukacji Obywatelskiej największej polskiej organizacji pozarządowej działającej w obszarze edukacji.
- Weronika Zielińska – uczennica, działaczka społeczna IX LO im. Hoffmanowej w Warszawie. Wiceprzewodnicząca Młodzieżowej Rady m.st. Warszawy
Polecamy